عقیل اوغلو مسلمین قیامی

دیگر طرفدن جناب مسلم عبدالله بن خازم آدلی بیر آدامی ، هانیدن خبر توتماق اوچون دارالاماره سارايينا گوندردی.

عبدالله دئییر: هانی حبسه آليناندان سونرا بو خبری جناب مسلمه یئتیرن بیرینجی آدام ایدیم. او واخت مراد طایفاسینین قادينلاریندان بیر تعدادی ، توپللانيب سسله ییردیلر. وای ائلیمیزین حالينا ، بیز آتاسیز قالدیق.

عبد الله دئییر: بو خبری تئزلیکله عقیل اوغلونا چاتدیردیم. حضرت صحابه لرینی – یا منصور محمد – رمزی ایله چاغیرماغا امر ائتدی.

او واخت اونا بيعت ائدن اون سگگیزمین نفردن عبارت ایدی. من – یا منصور محمد – چاغیردیندا سسیمی ائشیدنلر بو رمزی تکرار ائتدیلر. نهایت هامی توپلاندى.

جناب مسلم «کنده» ، «ربيعه» طایفاسینین بایراغینی عبیدالله بن عمرو بن عزیز کندی نین الينه وئریب دئدی منیم اؤنومده حرکت ائدین.

«مذحج» و «اسد» طایفاسینین بایراغینی ایسه عوسجه اوغلونا تاپشیریب پیاده گئتمگه امر ائتدی. «ربيع تمیم» و «همدان» طایفاسینین بایراغینی ابوثمامه به وئردی. «ربع مدینه» بایراغینی عباس بن جعده یه وئریب اؤزو «مراد» طایفاسی ایله حرکت ائتدی.

اعیانلارین زیاد اوغلو ایله ییغینجاقلاری

کوفه اعيانلاری نصارالار کوچه سیندن زیاد اوغلونون یانینا گلیب عقیل اوغلونون احوالاتینی خبر وئردیلر.

عبيد الله کثیر بن شهابی چاغیریب امر وئردی کی ، مذحج طایفاسيندان سنه طرفدار اولانلارلا بیرلیکده کوفه نین کوچه بازارينا گندیب آداملاری مسلمین باشیندان داغیدین. اونلاری قورخودوب سلطانین آجیغیندان بر حذر ائدين.

سونرا اشعث اوغلو محمده امر ائتدی کی ، «کنده» و «حضرموت» طایفاسيندان اولان تابعلری ایله آرالیغا چيخيب اونلارا قوشولانلارا آمان بایراغی وئرسینلر.

او، همده قعقاع بن شور دهلی یه ، شبث بن ربعی تمیمی یه ، حجار بن ابجل عجلی یه و شمر بن ذی الجوشن عامری یه عینی امرلری وئردی.

زیاد اوغلو شبث بن ربعی ملعونلا نئچه نفر گوندردی کی ، اهالی آراسینا گئدیب یزیده بیعت ائدنلره هدیه وئره لر و معصیت اهلینی جزا و باغیشدان محروم اولماقلا قورخودوب ، شام اوردوسونون کوفه یه دوغرو حرکت ائتمک شایعه سینی یايسينلار.

اعیانلار آمان بایراغی ایله آداملاری جناب مسلين باشیندان داغیتماق اوچون قيام ائدیرلر

کثیر بن شهاب اهاليه اوز توتوب بئله دئدی: ای جماعت قوشولون اؤز آداملارينيزا. پیس ایشه تله سیب اؤزونوزو اؤلومه وئرمه یین ، امیرالمؤمنین یزید عسگرلری کوفه یه چاتماقدادیر.

او، سؤز وئریب کی ، اگر داغلیشماییب ساواشسانیز بو آخشام عائله لرینیزی عطادان محروم اندیب وار دؤولتینیزی ایسه شام عسگرلرینه بؤلوشدوره جکدير.

گناهکارین و تاپیلمايانين يئرينه تاپیلانی و گناهی اولمایانی توتوب اؤلدوره جکدير . و بئله لیکله سیزلردن معصیت اهلی قالماياجاقدير. قالان دا اؤز أليله ذلیل اولاجاقدير. باشقا اعيانلاردا جماعته عینی سؤزلری دئدیلر.

اهالی بو سؤزلری ائشیتدیکده داغیلیشماغا باشلاديلار. قادينلار اوغوللارینی ، قارداشلارینی یاخود ارلرینی «باشقاسی سنین ایشینی گؤرر» یا دا « ائرته سی گون شام عسگرلری گله جک آت شری باشیندان» دئيه الیندن یاپیشیب آپاریردی.

اشعث اوغلو محمد ملعون «عماره» طایفاسی ائولرینه یاخینلاشیب گوردو کی ، عمارة بن صلخب یاراقلانیب عقيل اوغلونا یاردیمچی گئتمک ایسته ییر.

اونو ياخالاييب زیاد اوغلونا گؤندردی. عبيدالله ایسه اونو دوستاقا سالدیردی. دیگر طرفدن جناب مسلم شورئیح اوغلو عبدالرحمانی چوخ بیر تعداد لا اشعث اوغلو محمدین ساواشینا گوندردی.

قعقاع بن شور ملعون عراره محله سینده عقیل اوغلو ايله اصحابینین اطرافيندا دولانیردی. او اشعث ملعونا بیر مکتوب یازیب عقیل اوغلونو احاطه ائتدیگی نین خبرینی وئردی. شبث بن ربیع اؤز آداملاری ایله جناب مسلمی احاطه ائتدی.

عباس جدلی بئله روایت ائدیر:

عقيل اوغلو ایله دؤرت مین نفر گؤتوروب چیخدیق. دارالاماره سارایینا چاتاندا اوچ یوز نفر قالمیشدیق ، جماعت داغیلیردی آخشام چاغی مسجیدده جناب مسلم ایکه قالانلارین سایی اوتوز نفردن آرتیق دئییلدی.

بئله لیلکه او حضرت آخشام نامازینی اوتوز نفر ایله قیلدی. عقیل اوغلو بو وضعیتی گؤردوکده «کنده» قاپیسینا دوغرو یولا دوشدو. اورایا چاتاندا یالنیز اون نفر قالمیشدی. او محلله نین قاپیسیندان چیخاندا آرتیق اونونلا قالان بیر کیمسه يوخ ایدی.

دونوب آرخاسینا باخديقدا گؤردو کی ، اونا یول گؤستريب انوه آپارماق اوچون یاخود اونو مدافعه ائتمگه بیر کیمسه یوخدور. بئله لیکله عقیل اوغلو جناب مسلم کوفه نین تنگه لرینده باشی آشاغی ساغ – سولا باخا باخا يئرییردیسه هارا یا گئده سی اولدوغونو بیلمیردی.

نهایت «بنی جبله» طایفاسینین محلله سینه «طوعه» آدلی بیر قادینین قاپیسیندا دایاندی ، (طوعه اشعث بن قیسین آزاد اولونموش کنیزی ایدی) او ، (اوسید حضرمی) نین آروادی ایدی.

اونون حضرميدن بلال آدلی بیر اوغلو وار ایدی. بلال جماعته قوشولوب ائودن چیخمیشدی. آناسی اونون یولونو گؤزله ییردی.

جناب مسلم گليب «طوعه» یه سالام وئردی. طوعه سالامینی آلدی مسلم دئدی: ای آللاه بنده سی منه سو وئر . طوعه ائوه گئدیب بیر کاسا سو گتیردی جناب مسلم قاپی دالیندا اگلشميشدي. سویو ایچندن سونرا دوروب گئتمدی.

طوعه «ای آللاه بنده سی سو ایچمه دینمی؟» دئیه سوردو. جناب مسلم «ایچدیم» دئدی

طوعه ، «بئله دیرسه گیت ائوینه عائله نین یانینا.» دندی.

جناب مسلم جاواب وئرمه دی. طوعه بیرده دئدی. او حضرت يئنه دیللنمدی. طوعه دئدی: منیم حاققيمداکی فیکرینه گؤره تانریدان قورخ.

سبحان الله ای تانرینین بنده سی گئت گیلن عائله نین یانینا . قاپیمدا دورماق سنه یاخشی دئیل. بو ایشی سنه حلال ائتمه رم. جناب مسلم آیاغا قالخيب دئدی:

ای آللاه بنده سی بو شهرده منیم بیر کیمسم نه ده دالداناجاغیم یوخدور. منه ثواب ایش گؤرمگی سئو میرسنمی؟

بلکه بیر گون بو ثواب ایشینین مکافاتینی وئردیم. طوعه «ای آللاه بنده سی نه دئمک ایسته ییرسن» دئیه سوردو ، جناب مسلم دئدی:

من عقیل اوغلو مسلیمم بو آداملار یالان دانیشیب منی آلداتديلار. طوعه «سنسن می عقیل اوغلو مسلم؟» دئیه سوردوقدا مسلم «منم» دئیه جاواب وئردی.

طوعه دئدی: کنچ ایچری و او حضرتی بیر اوطاغا آپاردی. شام گتیردیسه ، او حضرت شام یئمه دی ، چوخ کئچمه دن طوعه نین اوغلو ائوه گلدی ، آناسینین اوطاقلارین بیرینه چوخ گیر – چیخ ائتدیگینی گؤروب دئدی:

آللاها آند اولسون سنین بو اوطاغا گیر – چیخ ائتدیگین منی چوخ قورخودور . دئیه سن بو گئجه سنده بير زاد واردیر، طوعه دئدی: بالايات دينجل بلال «آللاها آند اولسون منه دئملیسن بوسری» دئدی.

طوعه دئدی: بالا گئت ایشینه مندن بير زاد سورما. بلال اؤز سئوالينا يئنه تأکید ائتدیگیندن طوعه چاره سیز قالیب اوغلوندان بو سری گیزلی ساخلاماغا سؤز وئرمگینی ایسته دی بلال برک آند ایچیب آناسینی خاطر جمع ائتدی. طوعه مسلمین ائولرینده اولدوغونو اونا دئدی. بلال یاتاغینا گیريب سوسدو.

زیاد اوغلو جناب مسلمی آختاریر

زیاد اوغلو، جناب مسلمین باشیندان کؤمکچیلرینین داغیلدیغینی گؤردوکده ، قاراووللارا مسجدين اطرافيندا اونون يولداشلارینی آختارماغا امر ائتدی. اونلار اللرینده مشعل هر یئری حتی منبرین آلتینی دا آختارديلار بیر کیمسه نی گؤرمه ییب زیاد اوغلونا خبر وئردیلر. او ملعون عمرو بن نافعی بو سؤزلری اوجا سسله دئمگه مأمور ائتدی:

بوتون کوفه اهلی آخشام نامازینی مسجد ده قيلماليدير . بئله لیکله بیر ساعات کئچمه دن مسجد آداملا دولدو.

بؤیوک قاراووللاردان اولان حصین بن تمیم زیاد اوغلونا دئدی: ایسته یيرسن اؤزون ناماز قیل یاخود باشقاسی سنین یئرينه قیلسین. لاکين من قورخورام دوشمنلرین سنی غفلتا اولدوره.

عبید الله دئدی: ناماز دا قاراووللاری منیم آرخامدا قوی و اونلارا چوخ هدیه وئر. بئله لیکله زيا اوغلو السده قاپیسیندان مسجیده گیریب نامازی قیلدی.

زیاد اوغلونون چیخیشی

نامازدان سونرا عبيدالله منبرده آیاق اوسته دوروب تانرینی حمد و ثنا ائدندن سونرا دئدی: عقیل اوغلو آخماغی و جاهلی گوردوز کی ، آرایا نئجه آیریلیق سالدى. اونو هر کیمین ائوینده تاپساق قانی اؤز بوینونادير.

مسلمین دیه سینی اونو بیزه تحویل وئره نه وئره جی ییک. ای آللاه بنده لری تانریدان قورخون و اؤز اطاعت و بيعتينيزه عمل ائدین.

او ملعون سونرا حصين ابن تمیمه دؤنوب دئدی: اگر کوفه نین بیر قاپیسی آچیق قالا یاخود عقيل اوغلو کوفه دن چیخا و اونو منیم اوچون گتیرمیه سن آنان سنسيز قالاجاقدير.

بو شهرين بوتون ائولرینی سنین اختیارینا وئردیم. بوتون قاپیلارینا قاراوول قوي. ائرته سی گون ائولری بیر – بیر آختاریب عقیل اوغلونو تاپ.

زیاد اوغلو منبردن انيب دارالاماره سارایینا گیردی. عمرو بن حریثه مسجد ده قالیب بیر کیمسه نی چیخماغا قويماسین دنيه أمر وئردی.

دیگر طرفدن مختار بن عبید ثقفی «لقفا» آدلی بیر یئرده ایدی. او کوفه ليلرله بیرلیکده جناب مسلمه بیعت ائتمیشدی. همده چوخلارینی بیعته چاغیرمیشدی.

او حضرتین کوفه ده قيام ائتمگینی ائشیتدیکده نئچه نفر اؤز آداملاری ایله گلیب آخشام آذانیندان سونرا فیل آدلی قاپیا چاتدی.

هانی بن ابی حبه اورادان کئچیردی مختاری يولداشلاری ایله اورادا گؤروب دئدی: بورادا نیه دوروبسونوز؟

آداملارا قوشولوب دوز يوللا گئتمه یيرسن می؟

مختار دئدی: سیزین بؤیوک گناهينيزا گؤره منه باشقا فيكير قالماییب. هانی وداعی دئدی: من بئله فیکیرلشميرم. آللاها آند اولسون اؤزونو اؤلومه وئریرسن.

سونرا هانی قاییدیب مختارين احوالاتینی حریث اوغلونا سؤيله دی عبدالرحمان بن ابی عمیر ثقفی دئییر: هاني مختار احوالاتینی حریث اوغلونا خبر وئرنده اورادایدیم. حریث اوغلو منه دئدی: دور عمینه دئگیلن آغاسی مسلمین هارادا اولدوغو بللی دئییلدیر.

اؤزونو اؤلومه وئرمه سین دوردوم گئتمگه زائد بن قدامة بن مسعود یئریندن آتیلیب دئدی: مختار بورايا گله آماندا اولاجاقمی؟

حریث اوغلو دئدی: منیم طرفیمدن آماندادیر. اگر حوکمداری میز زیاد اوغلو مختار حاققيندا بیر ایش گؤرمک ایسته رسه من شفاعت ائده رم.

زائد دئدی: انشاء الله خئيردن باشقا بیر شئی اولماز . عبدالرحمان سونرا دئییر: من زائد ایله بیرلیکده مختارين یانینا گلیب ماجرانی دئدیک. و اؤزونو اؤلومه وئرمه مگی اوچون اونو آند وئردیک. بئله لیکله مختار کوفه یه گیریب صاباحا کیمی حریث اوغلونون یانیندا قالدى.

دیگر طرفدن کثیر بن شهاب حارثی عبدالاعلی بن یزید آدلی آدامی یاراقلانیب مسلمه کؤمک ائتمک اوچون گئتدیگینی گؤردوکده یاخلاییب زیاد اوغلونون یانینا آپاردی.

عبد الاعلى دئدی: من سنین یانینا گلیردیم. زیاد اوغلو دئدی: و كنت وعدتنی ذلک من نفسک یعنی سن بو سؤزو اؤزوندن دئییرسن. و اونو حبسه سالماغا امر ائتدی.

گئجه کئچیب دان یئری سؤکولدو و گونش دوغدو زیاد اوغلو مجلسده اگلشيب جماعته اونون یانینا گئتمگه اذن وئردی. اشعث اوغلو محمد مجلسه گیریب دئدی: آفرین اولسون حيله کار اولماییب تهمت گؤتورمه ین آداما . زیاد اوغلو، اشعث اوغلونو اؤز یانینا چکدی.

دیگر طرفدن طوعه نین اوغلو بلال گلیب مسلمين گئجه نی طوعه نین ائوینده قالماغینی عبدالرحمانا خبر وئردی. او ایسه بو سری گیزلیجه آتاسی محمده دئدی. زیاد اوغلو سوردو : اوغلون نه دئير؟ اشعث اوغلو محمد دئدی: او عقيل اوغلونون ایولرین بیرینده اولدوغونو منه دئییر . عبيد الله آغاجلا اشعث اوغلونا ووروب «عقیل اوغلونو در حال بورایا گتير » دندی.

قایناق : کربلا ماجراسی ، روایت : ابو مخنف لوط بن یحیاداندیر ، نشر ائدن : اسلامی تبلیغات تشکیلاتی ، تدقیقاتچی : شیخ محمد هادی یوسفی ، چئویرن : شیخ عباس امامی کرکوکلو ، دیجیتال یاییمجیلیک : ائل اوبا