پیام اوغوز خان به جهان:
پس از این جشن، اوغوز خان پیام‌رسان‌هایی به چهار گوشه جهان فرستاد و این پیام را اعلام کرد:
“من خان اوغوزها هستم و باید فرمانروای چهار گوشه جهان باشم. از شما اطاعت می‌طلبم. هر کس از فرمان‌های من پیروی کند، هدایایش را می‌پذیرم و او را دوست خود می‌دانم. هر کس سرپیچی کند، خشمگین می‌شوم. او را دشمن می‌پندارم، با او می‌جنگم و نابودش می‌کنم.”
فتوحات اوغوز خان:
- پیروزی بر آلتون خان:
- خان دست راست (آلتون خان) با ارسال طلا، نقره و جواهرات تسلیم شد و دوستی برقرار کرد.
- جنگ با اوروم خان:
- خان چپ (اوروم خان) که سپاهیان و شهرهای بسیاری داشت، از اطاعت سرباز زد.
- اوغوز خان با خشم پرچم خود را برافراشت و به سوی اوروم خان لشکر کشید.
- پس از چهل روز به دامنه کوه یخ (بوزداغ) رسیدند.
- در آنجا، گرگ آسمانی (گوك تویلی گوك یللی) به اوغوز خان ظاهر شد و راهنمایی‌اش کرد.
- نبرد بزرگی درگرفت و اوغوز خان پیروز شد.
- عبور از رود ایتیل:
- اولوغ اوردو بیگ با ساختن کلک از درختان، راه عبور از رود را گشود.
- اوغوز خان او را “قیپچاق” نامید.
- ماجرای اسب گمشده:
- اسب محبوب اوغوز خان به کوه یخ فرار کرد.
- یکی از پهلوانان پس از نه روز جستجو، اسب را بازگرداند.
- اوغوز خان به پاس این خدمت، به او عنوان “قارلوق” (اسطوره برفی) داد.
- فتح سرزمین‌های دیگر:
- چورچت، هند، تانگوت، سوریه و برخان یکی پس از دیگری فتح شدند.
- دشمنان شکست خوردند و دوستان شادمان شدند.
رویای پیشگویانه:
- وزیر خردمند اوغوز خان (اولوغ بیگ) در خواب کمانی طلایی و سه پیکان نقرهای دید.
- کمان از شرق تا غرب امتداد داشت و پیکان‌ها به سوی شمال می‌رفتند.
- اوغوز خان پس از شنیدن این رؤیا، قلمرو خود را میان پسرانش تقسیم کرد.
نمادگرایی در حماسه:
- گرگ آسمانی: نماد راهنمایی الهی و حمایت از ترک‌ها
- کوه یخ: نشانه چالش‌های سخت
- اسب: نماد شرافت و قدرت
- تقسیم قلمرو: پیش‌بینی تشکیل اقوام ترک در آینده
این بخش از حماسه به وضوح نشان‌دهنده جهان‌گشایی ترک‌ها و نظام سیاسی مبتنی بر اطاعت و پاداش در فرهنگ باستانی ترک است. شخصیت اوغوز خان به عنوان نمونه آرمانی یک فرمانروای ترک تجسم یافته است.
پروفسور دکتر اومای گونای (Prof. Dr. Umay Günay)
مطالب مرتبط
سئوداسی ایچون
بوگوندن صاباحا
بازگشت – شعر از پرفسور غلامحسین بیگدلی