تذهیب از ریشۀ ذَهَب (به معنی طلا) گرفته شده است. تذهیب را زراندود یا طلاکاری نیز می‌نامند. دلیل این نام‌گذاری استفاده از محلول‌های طلا (سایر رنگ‌ها و محلول‌های براق و درخشان) برای طراحی نقوش تذهیب بوده است.
اما لغت تذهیب را در اصطلاح می‌توان به معنی آراستن نیز دانست. چرا که هدف اصلی هنر تذهیب، آراستن صفحات کتاب، قطعات خوشنویسی و حاشیه نقاشی‌ها به ویژه صفحات قرآن کریم است. این هنر قبل از اسلام نیز رواج داشت.
تذهیب دارای سبک‌های مختلفی است. از جمله سبک‌های تذهیب می‌توان به سبک سلجوقی (مانوی)، سبک ایلخانی، سبک تیموری، سبک شیراز، سبک صفوی و سبک قاجار اشاره کرد.
تذهیب، که به عنوان بیست‌وچهارمین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران در یونسکو ثبت شده است، یک هنر اصیل تزیینی است که در آن از نقش‌های بدیع و زیبا برای آراستن کتاب‌های مذهبی، علمی، فرهنگی و تاریخی استفاده می‌شود.
این هنر با مشارکت کشورهای جمهوری آذربایجان، ازبکستان، تاجیکستان و ترکیه به ثبت جهانی رسیده است و نشان‌دهنده اشتراکات فرهنگی عمیق میان این ملل است.
هنرمندان آذربایجانی با استفاده از تکنیک‌های سنتی و همچنین نوآوری‌های معاصر، نقش مهمی در خلق، توسعه و حفظ این هنر ایفا کرده‌اند.
در آذربایجان، تذهیب نه تنها برای تزیین کتاب‌ها و قرآن‌ها، بلکه در معماری، صنایع دستی و هنرهای تزیینی نیز کاربرد داشته است. نقوش اسلیمی و ختایی که از عناصر اصلی تذهیب هستند، در بسیاری از آثار هنری آذربایجان دیده می‌شوند.
مطالب مرتبط
کندیمیزین تویلاری
فرش پازیریک
تشکیلات اجتماعی ترکان