ترک های آدیقه

این جمهوری در کرانۀ چپ رود کوبان ، با جلگه‌هایی در شمال (با خاک بسیار حاصل‌خیز موسوم به چرنوزم)، و کوه‌‌های قفقاز در جنوب واقع شده است.

صنایع اصلی آدیگه عبارت‌اند از فرآوری مواد غذایی، چوب‌بُری، کارهای چوبی و استخراج گاز طبیعی. کشت گندم، ذرت، میوه و گل آفتابگردان و گل‌هایی از قبیل گل سرخ کریمه و سنبل، و پرورش گاو و اسب نیز رواج دارد.

نخستین ساکنان این ناحیه را چرکس‌ها تشکیل می‌دادند که در قرن ۱۷ اسلام آوردند. ناحیه آدیگه در ۱۹۲۲ با مرکزیت کراسنودار ایجاد شد.

شمار بسیاری از آدیغه‌ها در زمان تصرف منطقه بدست روس‌ها به ترکیه امروزی کوچیدند.

مرکز جمهوری آدیغیه شهر مایکوپ است.

زبان آدیقه یا آدیغی یا آدیگه از زبان‌های قفقازی و از گروه زبان‌های قفقازی شمالی رایج در خاورمیانه و قفقاز است که حدود پانصدهزار نفر گویشور دارد.

بطور کلی سه قوم کابارد، چرکس و آدیغه ای از نژاد قفقازی هستند که ترکها به آنها چرکس می گویند.

زبان آنها از زبان های قفقازی در گروه آبخازی ـ آدیغه ایست ولی هر کدام مقداری متفاوت است، بطوری که کاباردا و چرکس ها از نظر زبانی به یکدیگر نزدیکترند تا آدیغه ها.

در مورد کراچای ها و بالکار ها نیز باید افزود که آنها از نژاد آلتایی هستند و به زبان ترکی باختری تکلم می نمایند.

در تقسیمات سیاسی در دوره شوروی این دو قوم را با دو قوم کابارد و چرکس ادغام کرده و دو جمهوری متفاوت ایجاد نمودند

متکلمان این زبان امروزه در کشورهای روسیه، اردن، ترکیه، اسراییل، آمریکا، مقدونیه و عراق بسر می‌برند.

این زبان در گذشته با الفبای عربی به گونه‌ای که برای آدیغی مناسب سازی شده بود نوشته می‌شد. از سال ۱۹۲۷ الفبای لاتین را بکار گرفتند و امروزه به خط سیریلیک نوشته می‌شود.