آیین «سلام بر خورشید» در جشن «ساچ» تورکان یاقوت

آیین «سلام بر خورشید» در جشن «ساچ» (جشن طولانی ترین روز سال) تورکان یاقوت

🌞خورشید در اساطیر تورک، مونث می باشد. در جشن سلام بر خورشید تورکان ساخا(یاقوت)، تورکان ساخا به فرم دست الهه ی «اومای» (آنای= آنه+آی)دست خود را به سمت خورشید می گیرند…

تورکان، شروع فصل گرما را با مفاهیمی چون آفرینش جهان اساطیری تورک، آفرینش نخستین انسان اساطیری تورک و آفرینش قوم تورک(ارگنه گون) جشن می‌گیرند.

جشن ساچ تورکان یاقوت که بنا بر باورهای شامانیستی آن منطقه، جشن آفرینش هست، دو دست الهه اومای به سمت خورشید می تواند نمادگرایی دو درخت حیاتی باشد که الهه اومای بعد آفرینش به جهان می آورد.

درست مانند رسم سلام بر خورشید تورکان یاقوت یا ساخا، ما در سنگ نگاره های قوبوستان آذربایجان نقشی داریم که شخصی به این شکل به سمت خورشید ایستاده است.

نکته جالب توجه این که در فرهنگ سومر و در حماسه گیلگامیش هم خورشید نقشی اساسی در زندگی بشر دارد. «اوتوکی» (الهه ی آتش) معشوقه «آیا»(ماه) و شخصیت اوتوناپیشتیم نیز به معنای “پخته شده توسط آتش خورشید”آمده است.

✍️امیرافشار افشاری