یکی از ویتامین هایی که برای بدن انسان بسیار مهم است ویتامین D است. ویتامین D که از نور خورشید و برخی غذاهای چرب به دست می آید، نقش مهمی در حفظ ساختار استخوانی ایفا می کند.
کمبود ویتامین D می تواند باعث مشکلات جدی مانند پوکی استخوان و همچنین علائمی شود که زندگی را دشوار می کند، مانند احساس خستگی در طول روز، سردرد و درد عضلانی. بنابراین، برای اطمینان از عدم وجود کمبود ویتامین D باید به طور منظم بررسی های ویتامین انجام شود.
ویتامین D چیست؟
ویتامین D که با نام کلسیفرول نیز شناخته میشود، نوعی ویتامین محلول در چربی است که به جذب و حفظ کلسیم و فسفر که در تشکیل استخوان بسیار مهم هستند، کمک میکند.
ویتامین D که در کبد و بافت چربی ذخیره می شود، دو نوع دارد: D2 و D3. بهترین منابع غذایی برای ویتامین D که می توان به طور طبیعی از نور خورشید به دست آورد، گوشت ماهی چرب و روغن کبد ماهی است. همچنین به مقدار کم در زرده تخم مرغ و پنیر یافت می شود.
چه مقدار ویتامین D باید داشته باشم؟
محدوده طبیعی ویتامین D بر حسب نانوگرم در میلی لیتر (ng/ml) اندازه گیری می شود. سطح بین 20 تا 50 نانوگرم در میلی لیتر، سطح ویتامین D است که تصور می شود بدن دارد. سطوح زیر 12 نانوگرم در میلی لیتر کم در نظر گرفته می شود و باید هر چه سریعتر زیر نظر پزشک نقشه راه برای افزایش ویتامین D در بدن تعیین شود.
نیاز روزانه به ویتامین D چیست؟
نیاز به ویتامین D بسته به سن و فرد متفاوت است. در حالی که 400 واحد بین المللی برای نوزادان تا یک سالگی کافی است، 600 واحد بین المللی باید بعد از یک سالگی مصرف شود. بعد از 70 سالگی نیاز روزانه به ویتامین D افزایش می یابد. سطوح پایین ویتامین D می تواند منجر به تعدادی از مشکلات، به ویژه در استخوان ها و ماهیچه ها شود.
چه چیزی باعث کمبود ویتامین D می شود؟
شایعترین علل کمبود ویتامین D قرار گرفتن در معرض نور خورشید که منبع ویتامین D است، داشتن رنگدانههای تیره پوست، مصرف کم یا عدم مصرف مواد غذایی مانند ماهیهای چرب که میتوانند ویتامین D را تامین کنند، نارسایی کلیوی یا کبدی، مصرف دارو، انواع سرطان مانند لنفوم و سابقه خانوادگی داشتن این سابقه یا ابتلا به راشیتیسم در دوران کودکی.
علائم کمبود ویتامین D چیست؟
کمبود ویتامین D علائمی مانند خستگی، درد بدن و استخوان، افسردگی، گزگز دست یا پا، ریزش مو، سردرد و بی خوابی را به همراه دارد. از دست دادن تراکم استخوان، پوکی استخوان و تشکیل شکستگی نیز ممکن است در کمبود طولانی مدت و بیش از حد ویتامین D رخ دهد. راشیتیسم، بیماری که در کودکان دیده می شود، همچنین از علائم کمبود طولانی مدت و شدید ویتامین D است.
علائم کمبود ویتامین D که با درد استخوان و عضله آشکار می شود عبارتند از:
ضعف در عضلات و استخوان ها
احساس خستگی و خستگی
بیخوابی
تغییرات خلقی مانند افسردگی
ریزش مو
سردرد
بیشتر اوقات به دلیل ضعف سیستم ایمنی بیمار می شوند
تاخیر در بهبود زخم ها
کاهش اشتها
پوست رنگپریده
حلقه های سیاه زیر چشم
تعریق
سرمای مداوم
در صورت کمبود ویتامین D چه اتفاقی می افتد؟
هنگامی که ویتامین D وارد شده به بدن ناکافی باشد، ممکن است مشکلات زیر رخ دهد:
بیماری استخوانی که در بزرگسالی دیده می شود به نام استئومالازی
درد عضلانی و استخوانی
تحلیل استخوان و شکستگی
راشیتیسم، بیماری است که باعث بدشکلی های اسکلتی می شود
عدم توسعه متابولیسم استخوان
ناتوانی در مبارزه با بیماری ها به دلیل کاهش سیستم ایمنی
تشکیل چاقی
اختلالات خواب
باعث بیماری آلزایمر می شود
خستگی مزمن رخ می دهد
چه چیزی باعث کمبود ویتامین D می شود؟
کمبود ویتامین D در افراد؛ این می تواند منجر به مشکلات سلامتی مانند سرطان، خستگی مزمن، دیابت، فشار خون بالا، افسردگی، روماتیسم و بیماری های قلبی شود. کمبود ویتامین D؛ همچنین بر تراکم استخوان تأثیر منفی می گذارد و باعث ایجاد بیماری های استخوانی می شود.
پوکی استخوان و بیماری های استخوانی
استخوان ها درست مانند سایر بافت ها ساختار زنده ای دارند و کمبود طولانی مدت ویتامین D می تواند باعث بدتر شدن ساختار استخوان، پوکی استخوان و ضعف عضلانی شود. بسته به ویتامین D، راشیتیسم در کودکان، نرم شدن استخوان در بزرگسالان و پوکی استخوان در سنین بعدی ممکن است رخ دهد.
راشیتیسم به معنای نرم شدن و ضعیف شدن استخوان ها به دلیل کمبود ویتامین D است.
این بیماری می تواند باعث اختلالات دائمی در ساختار استخوانی مانند انحنای پاها، ضخیم شدن مچ و مچ پا، تاخیر در رشد و تغییر شکل جناغ شود.
در کمبود ویتامین D، درد استخوان همراه با پوکی استخوان ممکن است رخ دهد و این می تواند در سراسر بدن احساس شود. در آینده، خستگی ممکن است همراه با این دردها باشد. برای تقویت استخوان ها باید غذاهای حاوی امگا 3، کلسیم، منیزیم، پتاسیم و ویتامین D مصرف شود.
برای محافظت در برابر پوکی استخوان که در سنین بالاتر خود را نشان می دهد، باید تغذیه سالم و حفظ سطح ویتامین D در کنار سایر ویتامین ها انجام شود. مصرف شیر مادر در دوران شیرخوارگی به منظور پیشگیری از مشکلات استخوانی در سنین بعدی اهمیت زیادی دارد.
دیابت و بیماری های قلبی
مشکلاتی مانند دیابت، سکته مغزی، خطر مرگ ناشی از قلب و فشار خون بالا از جمله مشکلات سلامتی هستند که کمبود ویتامین D می تواند ایجاد کند.
سرطان
کمبود ویتامین D ممکن است باعث ایجاد سرطان شود. سرطان سینه، به ویژه، تصور می شود که با کمبود ویتامین D مرتبط است. زنانی که سرطان سینه دارند و سطح ویتامین D بالایی دارند نسبت به زنانی که سطح ویتامین D کمتری دارند، طول عمر بیشتری دارند. افزایش سطح ویتامین D در افراد مبتلا به سرطان سینه به 50 نانوگرم در میلی لیتر و بالاتر بر درمان تأثیر مثبت می گذارد.
ویتامین D از تقسیم سریع جلوگیری می کند زیرا ارتباط بین سلول ها را افزایش می دهد. با جلوگیری از تکثیر غیر طبیعی سلول ها، جریان خون را تسریع کرده و تغذیه سلول های سرطانی را کند می کند. سلول های مضر نیز پس از مدتی از بین می روند زیرا نمی توانند تغذیه شوند.
سطح ویتامین D زنانی که در محیط های بسته زندگی می کنند حدود 17 نانوگرم در میلی لیتر است. در زنانی که سرطان ندارند، سطح ویتامین D باید حداقل 30 نانوگرم در میلی لیتر باشد. هنگامی که سطح ویتامین D به 50 نانوگرم در میلی لیتر و بالاتر افزایش یابد، خطر ابتلا به سرطان سینه 50٪ کاهش می یابد.
طبق تحقیقات، کمبود ویتامین D خطر ابتلا به سرطان ریه، روده بزرگ و پروستات و همچنین سرطان سینه را افزایش می دهد.
گروه های خطری که ممکن است به دلیل کمبود ویتامین D ایجاد شوند
پوست روشن
افراد مسن
بیماران دیابتی
کسانی که در محیط های بسته کار می کنند و لباس پوشیدنی می پوشند
کسانی که از ضد آفتاب با فاکتور بالا استفاده می کنند
کسانی که بیماری های کلیوی و کبدی دارند
کسانی که اختلالات تغذیه ای دارند
کسانی که جراحی معده انجام می دهند
کسانی که باردار و شیرده هستند
افرادی که از داروهای صرع استفاده می کنند
کسانی که از کورتیزون استفاده می کنند
کسانی که بیماری سلیاک دارند
فواید ویتامین D چیست؟ این برای چیست؟
مهمترین مزیت ویتامین D این است که به بدن در جذب و حفظ کلسیم و فسفر کمک می کند و از تشکیل استخوان ها و سالم ماندن آن اطمینان می دهد. همچنین در پیشگیری و درمان راشیتیسم موثر است.
فواید ویتامین D را می توان به شرح زیر فهرست کرد:
از عضلات و استخوان ها محافظت می کند
ویتامین D که سطح مواد فسفر و کلسیم خون را متعادل می کند، ویتامین D است. برای سلامت دندان و استخوان بسیار مهم است. جذب کلسیم در روده ها را تضمین می کند و از دست دادن کلسیم در کلیه ها را کاهش می دهد. سخت شدن استخوان ها از طریق تجمع کلسیم با ویتامین D اتفاق می افتد. از آنجایی که باعث افزایش قدرت عضلانی و توده عضلانی می شود، زمین خوردن را به خصوص در افراد مسن کاهش می دهد. از ترشح هورمون پاراتیروئید که باعث پوکی استخوان می شود جلوگیری می کند. توجه به مصرف ویتامین و تغذیه برای سلامت عضلات و استخوان بسیار مهم است.
در برابر دیابت محافظت می کند
ویتامین D توانایی محافظت در برابر دیابت را دارد. مشاهده شده است که دیابت نوع 1 در کودکان با ویتامین D کافی کاهش می یابد و دیابت نوع 2 در کودکان با ویتامین D کم افزایش می یابد. علاوه بر این، شرایطی مانند سندرم متابولیک در افراد مبتلا به کمبود ویتامین D رخ می دهد.
از سیستم ایمنی محافظت می کند
ویتامین D از جمله ویتامین هایی است که سیستم ایمنی را تقویت می کند. ویتامین D که با تقویت ایمنی از بدن در برابر بیماری ها محافظت می کند، برای تمام سلول های بدن مفید است. ویتامین D پایین در بیماری های ناشی از سیستم ایمنی مانند کولیت اولسراتیو، کرون و مولتیپل اسکلروزیس (MS) دیده می شود. به نظر می رسد با ویتامین D کافی می توان از این بیماری ها پیشگیری کرد.
از سلامت قلب محافظت می کند
ویتامین D برای سلامت قلب و بیماری ها مفید است. اثر محافظتی در برابر بیماری های مربوط به فشار خون بالا، بیماری های قلبی و برخی از انواع سرطان دارد.
ویتامین D در چه غذاهایی وجود دارد؟
جدا از نور خورشید که مهمترین منبع ویتامین D مورد نیاز بدن است، می توان آن را در موارد زیر نیز یافت:
ماهی های روغنی مانند سالمون، خال مخالی و ساردین
گوشت قرمز و جگر
جگر مرغ
زرده تخم مرغ
شیر و محصولات لبنی مانند پنیر و کره
جعفری
گزنه مرده
غلات صبحانه غذاهایی هستند که می توان از آنها ویتامین D دریافت کرد.
از آنجایی که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب ظهر در روزهای گرم تابستان می تواند اثرات منفی داشته باشد، بهتر است صبح و بعدازظهر زیر نور خورشید بروید. نیاز به نور خورشید ممکن است بسته به رنگ پوست، سن و سبک آفتاب گرفتن افراد متفاوت باشد. افرادی که رنگ پوست تیره تری دارند، به مدت طولانی تری به نور خورشید به ویژه در ماه های زمستان نیاز دارند تا ویتامین D کافی در پوست تشکیل شود.
مکمل ویتامین D
مکمل های ویتامین D (داروهای ویتامین D) باید زیر نظر پزشک مصرف شوند. اگر آزمایشات تشخیص کمبود ویتامین D در بدن را نشان دهد، می توان برای رفع نیاز روزانه، قرص های ویتامین خوراکی تجویز کرد. در صورت نیاز به دوزهای بالاتر ویتامین D، می توان ویتامین D را با تزریق به لگن تزریق کرد. زمانی که قرص های ویتامین D یا قطره های ویتامین D همراه با وعده های غذایی چرب مصرف شود، جذب این ویتامین بیشتر می شود.
آیا ویتامین D بالا مضر است؟
افراط در هر چیزی برای بدن مضر است. همین امر در مورد میزان ویتامین D نیز صادق است و مصرف بیش از حد آن می تواند باعث مسمومیت شود. محدوده سطح بالای ویتامین D، که در چربی ذخیره می شود و نمی تواند از طریق ادرار دفع شود، 125 نانومول در لیتر یا بیشتر است.
سطوح بالای ویتامین D می تواند منجر به رسوب کلسیم در اندام ها و بافت های نرم شود. استفاده بی رویه از ویتامین D ممکن است باعث افزایش سطح خون شود. مضرات مصرف بیش از حد ویتامین D را می توان به صورت زیر برشمرد.
کلسیفیکاسیون بافت و مفاصل
می تواند منجر به تشکیل سنگ کلیه و آسیب کلیه شود.
می تواند منجر به فشار خون بالا شود
ممکن است باعث افزایش کلسیم در خون شود.
از طرف دیگر، ویتامین D اضافی می تواند باعث مسمومیت شود و نارسایی کلیه و نارسایی قلبی که در نتیجه این مسمومیت ایجاد می شود می تواند باعث مرگ شود.
علائم اولیه مسمومیت (مسمومیت) را می توان به صورت درد استخوان، سرگیجه، خشکی دهان، یبوست، سردرد مداوم، تشنگی، درد عضلانی، از دست دادن اشتها، تهوع، استفراغ، ضربان قلب نامنظم مشاهده کرد. علائم مسمومیت مزمن می تواند با خارش پوست، حالت تهوع، کمبود میل جنسی، درد شدید معده، مشکلات روانی، درد استخوان، ادرار کدر، حساسیت چشم به نور و استفراغ ظاهر شود.
توجه: از آنجایی که نور خورشید ویتامین D اضافی را از بین می برد، مسمومیت با ویتامین D در اثر آفتاب گرفتن اتفاق نمی افتد.
سوالات متداول در مورد ویتامین D
کمبود ویتامین D چگونه تشخیص داده می شود؟
علائم کمبود ویتامین D، مانند افزایش بیماری و مشکلات عفونت، خستگی که باعث خستگی شما می شود، ریزش مو، درد استخوان، عضله و کمر، تغییرات خلقی مانند افسردگی، بی خوابی و سردرد، ممکن است نشان دهنده کمبود ویتامین D باشد.
اهمیت ویتامین D در دوران بارداری و یائسگی چیست؟
اثرات ویتامین D در دوران بارداری نیز مهم است. وزارت بهداشت سیاست اعطای ویتامین D به زنان باردار و نوزادان را دنبال می کند. این یک سیاست مثبت و درست است. ویتامین D نقش بسیار موثری در پیشگیری از مشکلات راشیتیسم به ویژه در نوزادان دارد.
علاوه بر این، امید به زندگی به ویژه در جمعیت ترکیه از دهه 70 تا 85 افزایش یافته است. از نظر تشریحی، با افزایش سن، ساختار استخوان فرو می ریزد. ویتامین D در پیشگیری از این امر بسیار مهم است. کمبود ویتامین D در دوران یائسگی باعث شکستگی استخوان لگن، شکستگی ستون فقرات و فروپاشی می شود.
در صورت کمبود ویتامین D تغییرات آشکاری در ساختار فرد ایجاد می شود. و می تواند بر کیفیت زندگی اجتماعی این افراد به ویژه زنان تأثیر منفی بگذارد.
درمان کمبود ویتامین D چند روز طول می کشد؟
در صورت کمبود ویتامین D، بهبود در عرض 4 تا 6 هفته پس از شروع مصرف منظم ویتامین D، چه از طریق مکملها، چه از طریق غذا یا تزریق آغاز میشود. البته این به وضعیت بدن و عدم وجود هرگونه مشکل اساسی سلامتی که باعث کاهش ویتامین D می شود نیز مربوط می شود.
مطالب مرتبط
رقابت با برندهای معروف دنیا! دستور تهیه تونیک آب برنج در خانه
اکنون ریشه ناخن خود را بررسی کنید! ممکن است لازم باشد فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید
خنثی سازی اثرات مضر میکروپلاستیک ها