ائل اوبا | مرجع فرهنگ و تاریخ آذربایجان

و من آیاته خلق السّموات و الأرض و اختلاف ألسنتکم و ألوانکم إنّ فی ذلک لآیات للعالِمین

سوءاستفاده سهامداران عمده از جایگاه هیئت مدیره در تخصیص غیرمنطقی سود شرکت‌های بورسی

در شرایط کنونی که بازار بورس با خروج قابل توجه نقدینگی مواجه است. پرسش محوری این است که ریشه‌های بی‌اعتمادی به این بازار کدامند؟

یکی از عوامل مؤثر در این زمینه، تخصیص سود سهامداران به فعالیت‌های غیرمرتبط با حوزه‌ی عملیاتی شرکت‌هاست.سهامداران به‌عنوان مالکان شرکت، متناسب با سهم خود در منافع و زیان‌های شرکت های بورسی شریک هستند.

اما در عمل، سهامداران عمده که معمولاً اعضای هیئت مدیره را تشکیل می‌دهند، با سوءاستفاده از موقعیت خود، امکان انحراف سود شرکت به سمت پروژه‌های غیرمرتبط را پیدا می‌کنند.

اعضای هیئت مدیره طبق ماده ۱۳۳ قانون تجارت ممنوع از فعالیت در کسب‌وکارهای مشابه هستند، اما این محدودیت شامل سرمایه‌گذاری در حوزه‌های غیررقابتی (مانند باشگاه‌های ورزشی) نشده است.هیئت مدیره می‌تواند با تصویب سرمایه‌گذاری در پروژه‌های غیرمرتبط (مانند باشگاه ورزشی یا پروژه‌های فرهنگی)، منابع شرکت را منحرف کند.

این اقدامات معمولاً تحت عنوان “توسعه فعالیت‌های جانبی” توجیه می‌شوند، اما در عمل منافع سهامداران خرد را هدف قرار می دهد.ماده ۱۱۸ قانون تجارت اختیارات گسترده‌ای به هیئت مدیره می‌دهد، اما تأکید می‌کند که تصمیمات باید در چارچوب موضوع شرکت باشد.

با این حال، ابهام در تعریف “حدود موضوع شرکت” راه را برای سوءاستفاده باز گذاشته است.چنانچه سهامداران عمده تمایل به سرمایه‌گذاری در خارج از حوزه فعالیت اصلی شرکت دارند، بهتر است این ارقام را از محل سود سهام خود تامین کنند.

هرگونه دست درازی به سود دیگر سهامداران شرکت ها جهت تأمین مالی چنین پروژه‌هایی، علاوه بر اینکه موجب بی اعتمادی سرمایه گذاران می شود، نقض صریح حقوق آنان نیز محسوب می‌گردد و می تواند مصداق “خیانت در امانت” باشد.