20 رکورد جهانی جذاب که توسط گیاهان حفظ می شود

رکوردهای جهانی از بزرگ‌ترین، کوچک‌ترین، سریع‌ترین و حتی سبزترین‌های طبیعت تقدیر می‌کنند. از درختان غول‌پیکر و موجودات باستانی گرفته تا گیاهانی که همه‌چیز را زیر سؤال می‌برند (حتی گاهی قوانین فیزیک را)، دنیای گیاهان پر از شگفتی‌های خارق‌العاده است. این ۲۰ گیاه رکوردشکن ثابت می‌کنند که طبیعت چقدر می‌تواند حیرت‌انگیز، عجیب و فوق‌العاده باشد.

متوسلاح

قدیمی‌ترین درخت زنده جهان، یک کاج مُشتَکی (Bristlecone Pine) در کوه‌های سفید کالیفرنیای شرقی است. این درخت که به‌درستی «متوسلاح» نامیده شده، تأیید شده که بیش از ۴۸۵۰ سال عمر دارد. یکی از خویشاوندان این درخت در نوادا که در سال ۱۹۶۳ قطع شد، ۵۲۰۰ سال سن داشت و به عنوان پیرترین درخت ثبت‌شده در تاریخ شناخته می‌شود.

درخت مانچینیل (Hippomane mancinella) که در مناطق مردابی فلوریدا و سواحل کارائیب یافت می‌شود، عنوان ترسناک “خطرناک‌ترین درخت جهان” را یدک می‌کشد. این درخت که به “گوآوای سمی” نیز معروف است، تمام بخش‌های آن سمی و کشنده است.

سرخپوستان کارائیب از شیره این درخت برای آغشته کردن نوک پیکان‌های سمی خود استفاده می‌کردند، چون تماس این ماده با پوست باعث سوختگی شدید می‌شود.

حتی ایستادن زیر این درخت هنگام باران نیز خطرناک است! دود ناشی از سوختن چوب آن می‌تواند باعث کوری شود و میوه‌های شیرین و فریبنده آن – که به غلط “سیب ساحلی” نامیده می‌شوند – نیز سمی هستند و باعث تورم داخلی، زخم و خونریزی می‌گردند.

گل هیولا

جنگل‌های بارانی اندونزی میزبان نه یک، بلکه دو گل “گل جسد” رکوردشکن هستند. رافلزیا آرنولدی یک گیاه انگلی است که در بافت‌های گیاه میزبان خود پنهان می‌ماند – تا زمانی که یک گل غول‌آسا تولید کند که می‌تواند بیش از یک متر (۳.۷ فوت) قطر و ۱۱ کیلوگرم (۲۴ پوند) وزن داشته باشد.

این گل، بزرگ‌ترین گل شناخته‌شده در میان تمام گیاهان است.

گل گوشتی این گیاه بوی متعفنی از خود منتشر می‌کند که مگس‌های لاشه را جذب می‌کند – گرده‌افشان‌های اصلی این گل.

تنهاترین درخت جهان

درخت سیتکا اسپروس – گونه ای بومی نیمکره شمالی – که در قطب جنوب رشد کرده، عنوان دورافتادهترین درخت جهان را دارد. گفته میشود فرماندار نیوزیلند در سال 1901 این درخت را کاشته و در شعاع 222 کیلومتری (138 مایلی) آن هیچ درخت دیگری وجود ندارد.

پیش از این، رکورد در اختیار یک درخت اقاقیا در صحرای نیجر بود که به “درخت تنره” معروف بود. این درخت زمانی قطع شد که یک راننده مست توانست تنها درخت موجود در شعاع 400 کیلومتری (250 مایلی) را مورد اصابت قرار دهد!

**ملکه آند: بلندقامت و باعظمت**

گیاه نادر **”ملکه آند”** (Puya raimondii) یکی دیگر از دارنده‌گان دو رکورد جهانی است. این گیاه گل‌ده که در ارتفاعات کوهستان‌های بولیوی و پرو یافت می‌شود، **بلندترین ساقه گلدهنده جهان** را تولید می‌کند که تا ۱۲ متر (۴/۳۹ فوت) ارتفاع داشته و با هزاران گل سفید کوچک آراسته می‌شود.

اما ویژگی‌های خارق‌العاده این گیاه به همین جا ختم نمی‌شود:

– زمان رشد و گل‌دهی آن **بین ۸۰ تا ۱۵۰ سال** طول می‌کشد (رکورددار طولانی‌ترین دوره رشد در میان گیاهان)

– این ویژگی یکی از عوامل اصلی **در معرض خطر انقراض** بودن این گونه است

– گل‌دهی این گیاه یک رویداد نادر و تماشایی محسوب می‌شود

**نکته جالب:**

این گیاه پس از ده‌ها سال رشد، تنها **یک بار** گل می‌دهد و سپس از بین می‌رود، که به این پدیده “گل‌دهی یک‌باره” (monocarpic) گفته می‌شود.

این گیاه باشکوه، نمادی از صبر و استقامت در طبیعت خشن کوهستان‌های آند است و حفاظت از آن برای نسل‌های آینده اهمیت ویژه‌ای دارد.

**بلندترین و بدبوترین گل جهان**

گل **تیتان آروم** (Amorphophallus titanum) که با نام **”گل جسد”** نیز شناخته می‌شود، همزمان دو عنوان **بلندترین** و **بدبوترین** گل جهان را به خود اختصاص داده است.

**رکوردهای خیره‌کننده این گل:**

– در سال ۲۰۱۸، نمونه‌ای از این گل در **باغ گیاهشناسی سلطنتی کیو لندن** به ارتفاع بیش از ۳ متر (نزدیک به ۱۰ فوت) رسید

– بوی گوشت گندیده آن آنقدر تند است که تا **۸۰۰ متر** (نیم مایل) دورتر قابل استشمام است

– این بو تنها برای **۲۴ تا ۴۸ ساعت** دوام دارد و هدف آن جذب مگس‌های گرده‌افشان است

**حقایق جالب:**

– این گل بومی **جنگل‌های بارانی سوماترای اندونزی** است

– هر گیاه تنها هر **چند سال یکبار** گل می‌دهد

– گلدهی آن یک رویداد نادر و مورد توجه گیاه‌شناسان سراسر جهان است

**نکته:**

این گیاه با گل **رافلزیا** (بزرگترین گل جهان) اشتباه گرفته نشود؛ هر دو “گل جسد” نامیده می‌شوند اما از گونه‌های کاملاً متفاوتی هستند.

تماشای گلدهی تیتان آروم در باغ‌های گیاهشناسی همیشه با استقبال گسترده مردم مواجه می‌شود، اگرچه بسیاری فقط از فاصله دور و با ماسک! حاضر به دیدن آن می‌شوند!

ساقه جک: بلندترین لوبیای جهان

در حالی که شاید به بلندایی که در افسانه‌ها به قلمرو آسمان‌ها برسد نرسد، بلندترین ساقه لوبیای جهان با رشد خیره‌کننده ۱۴ متری (۴۶ فوت) رکوردی شگفت‌انگیز برجای گذاشت. این رکورد در سال ۲۰۰۳ در میسیسیپی به ثبت رسید و هنوز هم شکسته نشده است.

درخت تایتانیک: بلندترین غول سبز جهان

در میان جنگل‌های سر به فلک کشیده کالیفرنیا، سکویای غول‌پیکری به نام هایپریون (به افتخار یکی از تایتان‌های اساطیر یونان) با ارتفاع حیرت‌انگیز ۱۱۶ متر (بیش از ۳۸۰ فوت)، عنوان بلندترین درخت جهان را یدک می‌کشد.

رازهای پنهان هایپریون:

• عمر این غول سبز حدود ۸۰۰ سال تخمین زده می‌شود

• مکان دقیق آن در پارک ملی ردوود کالیفرنیا به شدت محرمانه نگه داشته می‌شود

• محققان نگرانند که انتشار اطلاعات، گردشگران کنجکاو را به سمت این گنجینه طبیعی بکشاند

رشد سریع باورنکردنی: بامبو، قهرمان سرعت در دنیای گیاهان

اگرچه از نظر فنی یک علف محسوب می‌شود، بامبو رکورددار سریع‌ترین رشد در میان گیاهان است. ساقه‌های بامبو می‌توانند به ارتفاع درختان برسند، با این تفاوت که برخی گونه‌های آن قادرند روزانه تا ۹۱ سانتیمتر (۳۵ اینچ) رشد کنند!

غول‌پیکرترین دانه جهان: شاه‌دانۀ نخل کوکو دو مر

در میان جزایر گرمسیری سیشل، گنجینه‌ای طبیعی به نام نخل کوکو دو مر (Lodoicea maldivica) یافت می‌شود که رکورددار تولید بزرگترین و سنگین‌ترین دانه‌های گیاهی جهان است. این گونه نادر تنها در دو جزیره از جزایر سیشل رشد می‌کند و امروزه تنها ۸۰۰۰ اصله از آن در طبیعت باقی مانده است.

کوچک‌ترین دانه جهان: گنجینه‌ای میکروسکوپی

در میان شگفتی‌های گیاهی جهان، ارکیده جواهری (Anoectochilus imitans) رکورد تولید کوچک‌ترین دانه‌های گیاهی را در اختیار دارد. دانه‌های این گیاه که تنها ۰.۰۵ میلی‌متر (۰.۰۰۲ اینچ) طول دارند، مانند ذرات گرد و غبار در باد پراکنده می‌شوند.

بذرهای زمان‌سفر: رکوردشکنان خواب زمستانی

در حالی که رکورد رسمی مسن‌ترین بذر جوانه‌زنده متعلق به بذرهای ۲۰۰۰ ساله نخل خرما کشف شده در حفاری‌های باستان‌شناسی اسرائیل است، دانشمندان روسی با کشفی حیرت‌انگیز مرزهای زمان را درنوردیدند. آن‌ها موفق شدند بذرهای ۳۲۰۰۰ ساله Silene stenophylla را که در اعماق خاک‌های منجمد سیبری کشف شده بود، به زندگی بازگردانند!

قصه باورنکردنی این بذرها:

• توسط سنجاب‌های عصر یخبندان دفن شده بودند

• در میان بقایای ماموت‌های پشمالو و کرگدن‌های ماقبل تاریخ یافت شدند

• نه تنها جوانه زدند، بلکه گل دادند و بذرهای جدید تولید کردند

جزئیات شگفت‌انگیز:
✧ این بذرها در دمای ۷- درجه سانتیگراد به مدت ۳۲۰ قرن زنده ماندند
✧ دانشمندان از تکنیک‌های پیشرفته کشت بافت برای احیای آن‌ها استفاده کردند
✧ گیاهان حاصل کاملاً سالم و بارور بودند

اولین جوانه‌های ماه: یک هفته تاریخی در دنیای گیاهان فضایی

در ماموریت تاریخی چانگ‌ای-۴ چین در سال ۲۰۱۹، بذرهای پنبه به همراه پنج گونه گیاهی دیگر به سطح ماه رسیدند تا در یک آزمایش جاه‌طلبانه بیوسفر خودکفا را محک بزنند.

در میان تمام بذرها، تنها پنبه‌ها توانستند جوانه بزنند و نام خود را به عنوان اولین گیاهان رشد کرده در ماه در تاریخ ثبت کنند.

جزئیات این ماموریت منحصر به فرد:

🌑 جوانه‌ها در یک محفظه مخصوص با شرایط کنترل‌شده رشد کردند

🌘 تنها یک هفته در برابر سرمای کشنده شب ماه (۱۸۰- درجه سانتیگراد) دوام آوردند

🌗 این آزمایش بخشی از پروژه بزرگتر ایجاد پایگاه ماه بود.

گل‌های فضایی: شکوفایی در مدار زمین

در سال ۱۹۸۲، یک اتفاق تاریخی در ایستگاه فضایی سالیوت-۷ شوروی رخ داد: اولین گل فضایی در شرایط بی‌وزنی شکوفا شد. دهه‌ها بعد، گیاه مقاوم و کوچک شاهیان رشادی (Arabidopsis thaliana) – که به عنوان مدل استاندارد در تحقیقات بیولوژیکی استفاده می‌شود – همچنان در مدار زمین به رشد خود ادامه داده و حتی به گونه‌ای مهندسی شده که در شرایط استرس نورانی می‌شود!

شکوفه‌های درخشان: تولد اولین گل زیست‌تابناک جهان

در سال ۱۹۹۹، یک جهش علمی-هنری خیره‌کننده رخ داد: اولین گل زیست‌تابناک جهان متولد شد. دکتر چیا تِت فَت، زیست‌شناس مولکولی، پس از ۹ سال تحقیق پیگیر، با انتقال ژن کرم شب‌تاب (لوسیفراز) به ژنوم یک ارکیده، موفق شد گیاهی خلق کند که از ریشه تا گلبرگ‌ها نور مرئی ساطع می‌کرد!

جزئیات این دستاورد انقلابی:

🔬 فناوری مورد استفاده: مهندسی ژنتیک پیشرفته

💡 منبع نور: آنزیم لوسیفراز که در کرم‌های شب‌تاب یافت می‌شود

🌱 طیف نورانی: تمام بخش‌های گیاه شامل ریشه، ساقه، برگ و گل

گران‌ترین آثار هنری زنده: شاهکارهای مینیاتوری بونسای

درختان بونسای که با صبر و ظرافتی حیرت‌انگیز پرورش می‌یابند، آثار هنری زنده‌ای هستند که زیبایی طبیعت را در قالب مینیاتور بازآفرینی می‌کنند. برخی از این شاهکارهای گیاهی می‌توانند تا هزار سال عمر کنند و ارزش آن‌ها در حراجی‌ها به ارقام نجومی می‌رسد.

سلطان سیب‌زمینی‌ها: “بونوت دو نوارموتیه” – گرانبهاترین سیب‌زمینی جهان

در جزیره‌ای دورافتاده نزدیک سواحل فرانسه، سیب‌زمینی‌ای منحصر به فرد با نام “بونوت دو نوارموتیه” پرورش می‌یابد که لقب گران‌ترین سیب‌زمینی جهان را یدک می‌کشد. این سیب‌زمینی اشرافی با قیمتی تا ۶۰۰ دلار برای هر کیلوگرم در حراجی‌ها به فروش می‌رسد!

رازهای تولید این سیب‌زمینی لوکس:

• 🌊 تغذیه با جلبک دریایی: خاک آن با جلبک‌های محلی غنی می‌شود

• ✋ برداشت کاملاً دستی: هر عدد با دقت و ظرافت خاصی چیده می‌شود

• ⏳ فصل رشد کوتاه: تنها ۱۰ روز در سال قابل برداشت است

• 🍃 طعم منحصر به فرد: کارشناسان طعم آن را ترکیبی از “لمون ظریف، پس‌مزه شور و رگه‌هایی از گردو” توصیف می‌کنند

سلطان سوزان ادویه‌ها: فلفل کارولینا ریپر

عنوان داغ‌ترین فلفل جهان به فلفل کارولینا ریپر تعلق دارد که نامش به درستی از واژه “Reaper” (دریپر، به معنای “دروندگر مرگ”) گرفته شده است. این فلفل آنقدر تند است که:

🔥 رتبه تندی: ۲.۲ میلیون واحد در مقیاس اسکوویل
🚔 مقایسه جالب: فقط یک پله پایین‌تر از اسپری فلفل پلیسی!
🍬 مثال قابل درک: برای خنثی کردن تندی یک فنجان از این فلفل، به ۲.۲ میلیون فنجان آب شکر نیاز دارید!

تولد کشاورزی: نخستین گیاهان اهلی شده بشر

در حدود ۱۱٬۵۰۰ سال پیش، انقلابی خاموش در منطقه هلال حاصلخیز رخ داد که مسیر تاریخ بشر را برای همیشه تغییر داد. این منطقه که از مصر امروزی تا ترکیه و سپس به سمت ایران امتداد داشت، شاهد نخستین تجربه‌های انسان در کشت و اهلی کردن گیاهان بود.

قدیمی‌ترین چای جهان: اشرافی دو هزار ساله

در کاوش‌های باستان‌شناسی چین، قدیمی‌ترین برگ‌های چای جهان با عمری بیش از دو هزار سال کشف شد. این چای متعلق به مقبره یکی از امپراتورهای سلسله هان بود و تحلیل‌ها نشان می‌دهد:

☕ نوع چای: چای سبز درجه یک
🏺 شرایط نگهداری: در ظروف مخصوص سلطنتی محافظت شده بود
👑 ارزش تاریخی: مخصوص طبقه اشراف و امپراتوری

جزئیات جالب این کشف:

• این چای مسافت طولانی را طی کرده بود تا به دست امپراتور برسد

• کیفیت آن نشان‌دهنده تجارت پیشرفته چای در آن دوران است

• اثبات می‌کند چای در آن زمان کالایی لوکس و ارزشمند بوده است

ارتباط با فرهنگ چای امروز چین:
این کشف ثابت می‌کند سنت چای نوشی سلطنتی در چین به‌طور پیوسته از هزاران سال پیش تا امروز ادامه داشته است. شاید امپراتورهای باستانی هم مانند چای‌خورهای امروزی، برای لذت بردن از عطر و طعم چای مرغوب ارزش قائل بوده‌اند!