جمهوری گاگائوزیا

گاگائوزیا یک جمهوری خودمختار در کشور مولداوی است که در تاریخ ۲۳ دسامبر ۱۹۹۴ تأسیس شده ‌است.

مساحت این جمهوری ۱٬۸۲۳ کیلومتر مربع است.

گاگائوز یک قوم ترک‌تبار است که بیشتر در جنوب مولداوی (گاگائوزیا) و جنوب شرقی اوکراین (بودجاک) زندگی می‌کنند.

گاگائوزها نیز همانند چوواش‌ها، یاکوت‌ها، و دولقان‌ها از ترکان مسیحی‌مذهب هستند.

اکثر آن‌ها ارتدکس و بعضی پروتستان می‌باشند.

این مردم به زبان گاگائوز از شاخهٔ اغوز خانوادهٔ زبان‌های ترکی صحبت می‌کنند که شامل آذربایجانی، ترکی ترکیه و ترکمنی نیز می‌شود.

گاگائوزها در بندر اودسا، و منطقه زاپوریژیای اوکراین، همچنین در کشورهای قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، کاباردینو-بالکاریا (روسیه) و رومانی سکونت دارند.

اجداد گاگائوزها عشایر اوز، شاخه‌ای از قوم اوغوز بوده‌اند.

تاریخ نویسان بیزانس گذشت آنها از رود دانوب و ساکن شدن آنها را در بالکان یونان و بلغارستان درج نموده‌اند. آنها بعد از اسکان در این منطقه مسیحی گشته‌اند.

فعالیتهای ملی گرایانه در میان گاگائوزها تا سالهای هشتاد میلادی محدود به روشنفکران بود ولی با تجزیه شوروی و تمایل به نزدیکی با رومانی در مولداوی حرکت ملی فعالی برای استقلال صورت گرفت.

در سال ۱۹۹۴ مجلس مولداوی خودمختاری گاگائوزیا (گاگائوز یری Gagauz Yeri) را به رسمیت شناخت و بدین ترتیب اختلاف به صورت مسالمت‌آمیزی برطرف شد.