گ . صباحی
دوستوم حسین جاویدین خاطره لریندن
او سوزونه بئله باشلادی
بو نه افسانه دیر نه ده ناغیل. منیم ئوز باشیما گلن بیر حکایه دیر.
اووچیلیغا سونسوز بیر علاقم وارایدی هله -۱۴ – ۱۵ یاشلاریندان، اليمده توفنگ قاراداغین داغلاریندا – باغلاریندا، قالین مئشه لرینده اوو دالینجا قاچاردیم.
هرگون قیرقاوول، توراج، يا ككليك آوولایب ائویمیزه تایید اردیم ، هئچ یادیمدان چیخماز باغیمیزدا بیر خارتوت آغاجی وارایدی.
بوتوتو من چوخ سئوردیم ئوز آدیما چیخمیشدیم هیچ کسده اونا ال وورماغا جرئت اولمازدی هر گون اونا باش ووراردیم.
صبر سيزليكله توتون یئتیشمه سینی گوزله یردیم.
توت قیزاریب خارلانان وقتی ایدی بیرگون سحر باغا گیرنده، پیر دسته سیغیرچینین توت آغاجينين بوداقلاریندا چه چه وورا وورا، توتدان یندیکلرینی گوردوم.
ائله بیل باشیما بير قايا سالديلار ئوزومو ساخلايا بيلمديم حرصمدن ائوه قايتدیم.
قیرما اوو توفنگینی گوتوروب باغا قايتديم توفنك آچیلاندا، سیغیرچینلار آغاجین ديبينه اله توکولدوكه سانکه دگمیش اريك آغا جينى سيلكه لدين اونلارین هامیسینین باشینی اوزدوم اوتوزا قدر اولاردی ائوه گتیردیم نه نم بونلاری منیم الیمده گورونجه، ئوزوندن چیخدی.
ایت بالاسی ! دئدی مگر بونلاری سن یاراتمیسان که سنده قیریرسان؟ واللاه، بوحیوانلارین آهی بیرگون سنی دوتاجاق دئیه ، منیم اوستومه قیشقیردی.
نه نم اوجابوی قد – قامتلی گوزل بیر قادین ایدی باشی آلتیمیشا چاتسادا، اوزونده – گؤزلرینده هله ده جوانلیق طراوتی وارایدی ،او آت بئلینه میننده، آتین باغرینی یاراردی آجیغی دوتاندا ایلدیریم کیمی شاخاردی .
عادی حاللاريندا ایسه، بیر پارچا مهر محبت ایدی او قارا چورلو طایفاسینین آغ بیرچه یی ایدی ها می اونا بیر آنا ،کیمی، احترام قویار خان قیزی دییه چاغیراردی.
هیچ کسده سوزونون قاباغیندا سوز قايتار ماغا جرئت اولمازدی من اونون حرصینی سویوتماق اوچوق قوجاقلایب او اوزوندن بوازوندون ئوپدوم.
عذر ایسته دیم.
بونون اوستوندن اوچ – دورت گون گئچمیشدی سحریئمگینی یئیب ، چای ایچندن صونرا، توفنگی گوتوروب اوو مقصدیله ائودن چیخدیم اوزمان آت مینیب صفالی یئرلری ،گزمكدن توفنك گوتوروب آوا چیخماقدان باشقا، آیری بیراگلنجه (تفریح) يوخ ایدی.
چای قیراغیله بلبللرین چه چه هینه آخان سولارین اوره یه یاتان شيريلتسينا قولاق آسا – آسا هردن بیر ئوزومده اونلارین سسينه ـ سس وئريب، آغا جلارین آراسی ایله گئدیردیم بیردن قاباقداکی آلما آغاجینین لاپ آلچاق بوداغینا قونموش گوزل بیرقوش گوردوم.
توفنگی آشیریب نشان آلماق ایستدیم. اونون گوزللیگی منی واله ائتدى.
اليمى ساخلادیم گوگرچین ،بویدا، باشیندا کاکیلی، توکلری الوان رنگلرده قویروغو طاووس قویروغو ،کیمی ،گوزل، آنجاق، گودك ايدى.
اونا گول له آتماغا الیم گلمدی آستا آددیملارلا اونا یاخینلاشدیم ،او، اصلا یریندن ترپنمیردی. دیری دوتماق ايستديم. أو كرنميش ال قوشو كيميايدی. هیچ قورخموردو. آغاجين دیبینه چاتدیم عمرومده بئله گوزل قوشا راست گلمه میشدیم.
سئوینجیمدن نفسیمی سينمده حبس اتمیشدیم که قوش اولکمه سین.
الیمی ،اوزاتدیم دوتماق ایسته ینده قاناد چالیب الیمدن چیخدی ائله بیل اوره یمین ساپی قیریلدی اونو دوتماق امیدیم یاسا دوندو.
اینجه وارا ،او اوزاق .گئتمدی بیرنچه آددیم او طرفده باشقا بیر آغاجین بوداغینا قوندو.
آخار چایین آنا لایلاسینا ،اوخشار اوره یه یاتان سسی نه هوادا اوچوشان قوشلارین اوخوماغی ، نه ده سرچه لرین بوداقدان – بوداغا سیچرایب هارای داد سالمالاری منی ئوزونه جلب ائده بیلمیردی.
سونسوز بیر هیجان ایچریسینده من يئنه اونا ياخينلاشديم. بودفعه داها آرتیق احتیاطلا اونا یاخينلاشدیم یوزه یوز دوتاجاغیما اینانیردیم.
آنجاق، او یئنه الیمدن چیخدی او چای کناریندان تپه نین اتکلرینده کی آغاجلارا دوغرو یؤنلدی. بوداقدان – بوداغا سیچراماقلا منی ئوز آرخاسینجا ،چکیر الله بيل منى اله ساليب، لذت آلیردی نهایت یئنه بیر آغاجین لاپ آلچاق بیر بوداغینا قوندو. اونا یاناشدیم.
دوتماق ایسته ینده همین آغاجین ایکنجی بوداغینا قوندو. همده چوخ سایمازیانا.
الیم چاتمادیغیندان آغاجا دیرمانديم من اونا ياخينلاشدیقجا او یوخاری بوداغا سیچرایردی.
آغاجین لاپ کلله سینده آخیرینجی بوداغیندا قراردوتدو. گونوم میوه آغاجلارينين باشيندا کئجدیگیندن، میمون کیمی بوداقدان – بوداغا سیچراماق منیم الیمده سو ایچیم کیمی آسان ایدی ئوزومو صون بوداغا يئتيردیم.
الیمی اونا یاخینلاشديرديقجا او بوداغین اوجا طرفینه چکیلیردی سانکه منه آجیق وئرير ، قورخمورسان گل ! دئیردی.
ساغ الیمی بوداغین دوتارلی یئرینده برکیدیب، سول الیمی اونا اوراتدیقدا، بوداغین شائقیلتیسینی و ئوزومون بوداقلا برابر آشاغا دوشدويوم ياديمدادير.
گوزومو آچدیقدا ئوزومو يورغان – دوشکده، قوهوم قبیله نی باشیمین اوستونده گوردوم .
ايلك قولاغیمدا دالغالانان ننه مین سسی من آغاجین باشیندا نه غلط ائدیرین که ، یخیلایدین؟ دئیه، منی سوالا دوتدو.
ئوزومو دوغرولدوب، باشیما گله نی اولدوغو کیمی اولارا سویله دیم.
من دئمه دیم می او قوشلارین قارقیشی سنی دو تاجاق ؟! من گوردویون حق قوشو ایمیش قوشلارین انتقامینی سندن آلماغا گلمیش ایمیش.
آلله آنانا رحم الديب دئدی آنام باشیمین اوستونده ایدی دولموش گوزلرینی سیخدی.
حالقالانان داملالار ياناغينا آخدى بونونلانقدر اوره ك چیرپینتیسی چکدیگینی منه آنلاندی. قیچیم یارالانمیش بدنیم ده بیر آز ازیلمیشدی ۱۵ گون ائودن ائشبیه چیخا بیلمدیم . من سوزونون آراسینا گیردیم.
دئمك ، آوچيليغيدا او گون يئره قویدون، ائله می ؟ دئيه ، سوال وئردیکده.
او گولومسه دی.
یوخ! دئدی…
او گوندن قوش آوینی یئره قویدوم . آوچیلیغی یئره قویمادیم. من سوزومون ایلکینده دئدیم آوچیلیقدان تمیز و یاخشی اگلنجه تاپا بیلمزدیم.
همده منیم اوچون قیمتلی بیر ورزش ایدی.
دوستومون یاشی یئتمیشی آشسادا ساچ – صاققالی تزه جه چاللانمیشدی.
تو کمه ساغلام بده نی، آلیجی باخیشلارینی گورن اونا الليده ن آرتیق یاش وئره بیلمزایدی. اونون بئله ساغلام قالماغینا منیم قیدیغیم گاردی آخی من اوندان جوانتر الدوغوم حالداء باشیمدا بیردانه ده قارا توك تاپيلمازدی قوجالیق نشانه لری بوتون وجودیمی قاپلامیشدی.
اونا گوره ده هردن بیر ظرافته سالیب،
هامی باشینی گیزلدنده سن باشینین اوستونه آرتیریرسان . گورونور که بیزی ساری میسان دئینده او گولدو.
د نيه سن من جوان قالماغيمين رمزيني بيلمك ايسته یرسن. چوخ گوزل دئیه رم. «عارسیزلیقدير.»
دئیب اوزومه باخدی سانکه ، بوسوزون منده نجه تأثر بوراخدیغینی، گوزلریمدن اوخوماق ایسته یردی. من دايانا بيلمديم.
بورادا گوزونه بهتان دئیر سن.
سن هیچ وقت عارسیز اولمامیسان دئدیم.
عارسیز اولماسامدا، غیرتیم ده اولمایب فارسلار دئمیشکن، «هر چه پیش آید، خوش آید، » دئمیشم هر رذالته بویون اگمیشم… دئیب ، دایاندی جیبیندن بیرسیغار چیخاردیب، آلیشدیردی . ایکی دوداقلاری آراسیندا محكم سوموردو . جدی بیرحال آلمیشدی.
فکری هارالاردا گزدیگینی آنلامان چتین ایدی. یئنه سوزه باشلادی.
عارسیزلیق جوانلیغین برنجی رمزیدير بونو قبول ائتمه ليسن.
آنجاق، منی ساخلایان یاشیمی گیزلده ن ،او قارتاللار اویناغی اوجا داغلار، پلنك سرانگاهی اولان قالین مئشه لر.
داغلارین اتگیندن قاینایب – قالیخان دورو بوز کیمی سرین سولار بیرده ورزش اولوبدور دئدی بوسوزلری او قدر غرورلا سویله دی که ائله بیل کئچمیش جوانلیق گونلرینه قاییدیب اونا گوره ده، من وطنيمه دوغما يوردوما، قاراداغا منتدارام. دئيب سوسدو .
دالغين باخیشلاری اوزاقلاردا بیر نقطه يه زيللنمیشدی من اونو جومموش اولدوغو فکر دنیزیندن آیردیم.
آوچیلیقدان نیه ال چکدیگینی ،دئمدین. دئدیکده آلنیندا يغيشميش قيريشيقلار آچیلدی قدینی دوزه لتدی .
بوصحبتلر منی عمرومون قایغیسیز او آزاد گونلرینه ، حياتيمين ايلك بهارينا . جوانلیغیمین جوشغون گونلرینه قایتاردی . دئیب، یئنه سوسدو.
آنجاق بو سکوت چوخ چکمدی – دئدیگیم کیمی او گوندن منیم قوشلارلا ایشیم اولمادی .
داغ کئچیسی ، جیران مارال، آوونا گیریشدیم داغلاردا، سیلدیریم قایالیقلاردا، چوللرده آج قورت کیمی، بوستويا دوروب اوو گودوردوم ساعتلر له قاچیردیغیم آوون دالینجا، بعضاً گونلرله سورونوردیم دئیب درین بیراه چکدی
گوزل گونلر ای جوانلیق، هارداسان قایادان قایایا آتیلار داغدان داغا آو دالینجا قاچاردیم یورولماق ،بیلمزدیم.
قابانلار لاقار شیلارشار جانیمی خطره ده سالاردیم آنجاق ائوه الى بوش قايتمازدیم بونو دئمدیم، همیشه مندن قاباق کندن وفالی بیری ولداشیمدا و ارایدی. او ، اووایتیم «قاپلان» ایدی.
او ئوز ایشینده او قدر آیق و ماهر ایدی که چوخ وقت ئوز گوردویو ایشلريله منی حیرته سالاردی. حتى بیرنچه دفعه منی ئولومدنده قوتار میشدی.
بیرینی قویوب او بیرینه کئچسم سوز اوزانار بیرگون ناهارا یاخین ایدی گویده اوچوشان بولوتلار سانکه گونشله باش – باشا قویموشدولار.
قارا پارچالاريله اونون اوزونو ئورتمه یه ،چالیشیر گونش ایسه اونو داغیداراق ئوز شعالاريني جهانا يايماغا جان آتیردی حزین – حزین اسن گولک داغلارین دوشونده آچیلمیش گوللری، یاشیل اوتلاری، آخان سولاری حتی منیم تئللریمی بئله اوخشایردی بیردسته قارغا قار یلداشا. قاريلداشا باشیمین اوزریندن کئچدی
ائله بو آند اقاپلانین هورمك سسنى دره لره یاییلدی. من توفنگی سینه مه باسدیم . بارماغیمی آتش یئرینده حاضر ساخلادیم.
هوروش سیندن آنلادیم که گیره سالدیغینی منه دوغرو گتیریر قارشیما چیخان ایری بیر مارال ایدی.
من اونون دوشونو نشان آلدیم گول له آچیلاندا ائله بیل حیوانی گویه گوتوروب يئره وورپ دیلار . او ، چابالادیغی یئرده بوتون قوه سینی توپلایب ، داغین يوكسكله رینه دوغرو یونلدی.
یارالی انسان کیمی ، ناله ائتمه یه باشلادی. آیدین حس ائتمك اواوردو که ، ئوز جانینین هایندا دگیل ، من اونا ياخينلاشديقدا ، آنا اولدوغونو آنلادیم.
زواللی آنانین دوشلری دولو ایدی جانی آغزیندان چیخانا قدر، نگران و دردلی باخیشلارینی باغلاردان آیرمادی .
بو آندا او ، باشیسز قالمیش بالاسینی دوشونوردو . اونون حالینا چوخ آجی دیم بالالی اولدوغونو بیلسم ، اصلا اونا آتش آچمازدیم.
اوره یم کووره لدی گوزلریم دولدو اونون ئولوسو ايله عهد پیمان باغلادیم که، بالاسینی تاپیب ئوزوم بسله يم ،بویودم اونا آناليق ائده م ائله ده ائتديم.
کندین آوچیلارینی ،تو پلایب جریانی اولدوغو کیمی اونلارا سویله دیم . آخی اونلارین تجربه سی مندن چوخ ایدی چوخ گوتور قویدان صونرا، داغلارين جانينا دوشدوك يئنه ده «قاپلان منیمله ایدی ،او ،کشفیاتچیلار کیمی، همیشه قاباقدا گئدیر، بعضاً دایانیب دورت طرفی اومسولایردی هر دنده بیر منیم یانيما باش ووروب. يینه گوتورولوردو. بیز آختارماقدا اولاق.
بونودا دئمه لییم که همین گونلرده بیزیم کند ائله جه ده اطراف كند لرده بير پلنك تاپیلمیشدی.
مال ـ حيوانلاری یرتیب، داغيتماقلا، خلق آراسیندا سونسوز بیر وحشت دوغورموشدو هر یئر ده صحبت اونون خط ریندن گئدیردی .
هیچ کسده جرئت یوخ ایدی که بو يرتيجينين شرینی ائل – اوبادان سووسون.
کندین آغ صاققال لاری بو پلنگین ئولومونه جایزه ده تعیین اتمیشدیلر. اما هیچ کسده ئوز جانینی بو قمارا قويماغا جرئت يوخ ايدى.
«قاپلان» ایله منیم یولوم داغ سيرك مئشه ليك اولماقلا سيلديريم قاياليقلاريدا وارایدی. دقتله اطرافيميزا باخا باخا داغين يوكسكليکلرينه دوغرو حركت ده ايديك. بوآندا منیم اوره یمدن کئچن ،آنجاق مارالین بالاسینی تاپیب اونا نجات وئرمك ايدى.
او ئولوركن هیجان و حسرتله بالاسینی آختاران گؤزلرینده کی حالت ایندیده گوزومون ئونونده ، قاباغیندا ايدى.
من بئله دالغین (در فکر فرو رفته) فکرده ایکن قاپلان تاباقدا کی دیکدن چیخیب ئوزونو منیم آرخاما وئردی تورخاق هوروشلرله گئدیگی طرفه هورمه یه باشلادی .
«قاپلان» دا قورخو گورولمه میش بیرایش ایدی خطر قارشیسیندا اولدوغومو يقين ائتديم.
توفنك اليمده دیکه چیخدیم ایری بیر قایانین دیبینده اوزانمیش هیوه ره بير پلنك گوردوم.
او ، قابارميش بیر حالدا، خروشا گليب يئريندن قالخدى قورخودان بدنیمده توكلريم بيز – بيزاولدو.
چوخ قورخموشدوم، آنجاق قایدیب قاچماغا فرصتيم يوخ ایدی باشینی اگری دوتوب. گوزلرینی چپ چپ منه زیلله میشدی آغیر آددیملارلا منه دوغرو ایره لیه یردی .
وحشت بوتون بدنیمی بوروموشدو ئولوم – دیریم آياغيندا ایدیم. آتا – آنام قوجا ننه م ائله جه ده بوتون قوهوملار بیر آندا گوزومون ئونوندن کئچدی، هیچ کسدن منه هارای اولمادیغینی خاطرلادیم ائله بیل منه های ووردولار کیشی اول! وقتی فوته وئرمه!»
ئوزومو يغيشديریب پلنگی نشان آلدیم گول له آچیلاندا او حرکت ائتدیگی یئرده جه فيرلانيب يئره دگدی ، قیوریلیب ، بیردن ایلان کیمی آچیلدی دهشتلی بیر نریلتی ایله، منه دوغرو هجوما کئچدی او، يخيليب اوزونو دوزنده نه کیمی من ایکنجی آتشی آچماغا آماده ایدیم ئولومله لاپ اوز اوزه دور موشدوم ،او توزقانلی گوزوکسکین دیشلريله، اوستومه آتیلیر کن، ایکنجی گوللم آچیلدی.
داهانه اولدوغونو بيلمه ديم من ئوزومدن کئتمیشدیم گوزلریمی آچاندا.
اوچ – دورت آددملیغیمدا پلنگین نهنگه اوخشار ایری گووده (تنه و بدن) سینی گوردوم.
گون اور تادان اوچ – دورت ساعت کئچمیشدی قاپلانلا کنده قایتدیق. من پلنگی ووردوغومو نقل ائتدیکده هامی گولدو هیچ کس اینانماق ایسته میردی.
من لش دوشدویو یئرى اونلارا نشان وئردیم گون باتانا یاختین اونون ئولوسونو مسجدين قاباغیندا یئره قویدولار هامی تماشا سينا يغیلمیشدی.
دئیب یئنه سیغارینی آلیشدیردی. او صحبتینی قورتارمیشدی. من یئنه سکوتی پوزدوم
بس مارالين بالاسی نه اولدو ؟ دئیه سوال وئردیکده او
آوچیلار اونو تاپیب گتیرمیشدیلر دئیدی آغ صاققاللار پلنك اوچون تعين ائتديلكرى جایزه بیر آو توفنگی بیرده بیر قوچ ایدی
توفتگی مارالین بالاسینی تاپیپ گتیره نه وئردیم . قوچودا خطردن قورتاردیغیم ،اوچون نه نم قربانلیق کسدیریب اتینی پایلادیلار
من ،ایسه او گوندن آوچیلیغی یئره قویدوم محبتیمی مارالين بالاسنا سالدیم.
اونو بؤيوتدوم او، داغلار یاراشیغینی داغلارا ئوتوردوم، ئوزوم ایسه ، بوش وقت لریمی داغلاردا، داغلارین زیروه لرینده ورزشده ،کئچیردیم دئیب، سوزونو تماملادی .
مطالب مرتبط
اساطیر و حماسه ترک و ویژگیهای آنها
گوج بیرلیکده دیر
ادبیات ترکان باستان