محمدامین ییلماز
تاکنون 329 اثر اسلامی مانند مسجد و زیارتگاه‌ها در 18 کشور به کلیسا تبدیل شده‌اند که اغلب آنها مربوط به میراث دوره عثمانی در کشورهای اروپایی است.
بیشتر آثار اسلامی در کشورهای مجارستان، بلغارستان و یونان دچار این تغییر شده‌اند. در کشورهای الجزایر، اوکراین، کریمه، گرجستان، ارمنستان، بوسنی و هرزگوین، بخش روم نشین قبرس، کرواسی، کوزوو، مقدونیه، مولداوی، رومانی و صربستان نیز این تغییرات به چشم می‌خورد.
تنها در کشور بلغارستان 117 مسجد، 7 خانگاه، یک مدرسه و سه برج ساعت تبدیل به کلیسا و کاربری مرتبط با آن شده‌اند.
در کشورهای دیگر مانند الجزایر در دوره اشغال فرانسوی ها و در گرجستان و آذربایجان نیز در پی اشغال روس‌ها در مجموع 5 اثر سرنوشت مشابه پیدا کردند.
البته در مجارستان نیز 23 مسجد و 5 زیارتگاه نه به دست مردم این کشور بلکه توسط اشغالگران در جنگ‌های متعدد به کلیسا تبدیل شده‌اند. حدود 101 اثر نیز در یونان تبدیل به کلیسا شده‌اند و اکثر آنها امروز نیز به فعالیت‌شان ادامه می‌دهند.
آثار مذکور به بهانه‌های سیاسی تغییر کاربری یافته‌اند ، متاسفانه این آثار که در مراکز شهر به عنوان نماد حاکمیت تلقی میشدند و دارای نشانه‌های اسلامی هم بودند، بیش از همه مورد هدف قرار می‌گرفتند. در سال 1878 در یک شب با دینامیت مناره 7 مسجد تخریب شد.
در این آثار به جا مانده، برخی از عناصر معماری دوره عثمانی عامدانه تخریب شده و تغییر کاربری یافته‌اند. ولی هر اندازه هم تغییر دهند چون دیوار اصلی این ابنیه به سمت قبله است، به راحتی می‌توان تشخیص داد که در گذشته از آن به عنوان مسجد استفاد می‌شده است. یکی از مساجد در بوداپست را از این طریق شناسایی کردیم.
محمد امین ییلماز – موسس مرکز تحقیقات معماری ترکیه در گفتگو با خبرگزاری آناتولی.
مطالب جالب
تماشاچیان جنایت
ممانعت اقلیم کردستان عراق از بازگشت آوارگان جنگ
تخم مرغ آرایی در تبریز با نقش دامغاهای طوایف بیست و چهارگانه اوغوز + فیلم