نشریه الکترونیکی ائل اوبا

و من آیاته خلق السّموات و الأرض و اختلاف ألسنتکم و ألوانکم إنّ فی ذلک لآیات للعالِمین

معرفی اجمالی انواع رقص های آذربایجانی


لینک مطلب : http://eloba.ir/?p=3942

ائل اوبا – رقص در فولکلور آذربایجان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. رقص های مردمی آذربایجان قدمتی طولانی دارد. صحنه های رقص ، که در نگاره های سنگی قبوستان منعکس شده ، اثبات روشنی در این مورد است که قدمت آن از 5000 سال تا 40000 سال می رسد.

اولین رقص های آذربایجانی هم مانند رقص های ملل دیگر رقص های آیینی و شکار بود.

طبق ریتم ، رقص های آذربایجانی به 3 گروه تقسیم می شوند.

رقص سنگین و آرام: میرزایی ، توراجی ، اوزون دره.

رقص سبک: تره کمه ، جیرانی.

بریلیانت؛ شیدیرغی ، قایتاغی ، قازاغی ، خان چوبانی.

و اسم برخی از رقص ها مربوط به حرکاتی است که در آن استفاده می شود: سوزمه ، کسمه ، آتلانما ، چولاغی.

رقص های زن و مرد متفاوت است. در رقص های زنانه دامن بلند و حرکات آرام و روان پا مشخص است. تمام دقت رقصنده بر روی حرکات بالا تنه  (شانه ها ، دست ها ، صورت ، بیان صورت و غیره…) معطوف است.

در رقص مردان نشانه اصلی حرکات پاها است. رقصنده مرد بر روی انگشتان پا استاده و به سرعت بر روی زانو فرود می آید و زانو را به زمین میکوبد.

رقص های زنانه از انعطاف پذیری ، هارمونی نرم ، متن ترانه و اشعار (وغزه لی ، نلبه کی ، جیرانی ، توراجی ، ایننابی و غیره…) تشکیل شده است.

در حالی که رقص های مردان شدید تر ، سریع تر ، پر انرژی تر ، جسورانه تر و نمایانگر قدرت ، شهامت و مردانگی است. (قازاغی ، قایتاغی ، خان چوبانی).

رقص ها با نواختن ساز های سنتی همراه است. گروه رقص را  گروه سه گانه نوازنده ها (دو نفر زورناچی و یک نفر ناغارا) و یا (یک نفر تار ، یک نفر کامانچی و یک نفر دف) و غیره… همراهی میکنند.

رقص های مردمی آذربایجان بسیار رنگارنگ است. آنها از نظر ساختار ، طرح و موضوع بسیار متفاوت هستند. رقص های محبوب امروز (هیوا اوغلو ، اوزون دره ، توی ، توراجی ، تره کمه ، ساواش ، شالاخو ، ایننابی ، قیزیل گول ، قازاغی ، قایتاغی ، قوچلی ، لاله ، میصری ، نازنازی ، واغزالی ، یاللی و غیره… را میتوان بیان کرد.

همچنین نمونه هایی از رقص جمعی در بین مردم وجود دارد. قدیمی ترین آنها رقص یاللی است. یاللی هم مانند دیگر رقص های آذربایجانی انواع بسیار زیادی دارد. (رقص “یاللی” به عنوان میراث ملی جمهوری آذربایجان در یونسکو به ثبت رسیده است). یکی دیگر از رقص های جمعی “ساواش” است که در گذشته به طور سنتی توسط رزمندگان اجرا می شد.

ما همچنین رقص های ملی آذربایجانی همچون دربندی ، آشقابادی ، اسقرانی ، قارص و بسیاری دیگر را داریم.

 

تعدادی از رقص های آذربایجانی:

check-mark-3-xxl آبایی check-mark-3-xxl گلین آتلادی check-mark-3-xxl قایتاغی check-mark-3-xxl واغزالی
check-mark-3-xxl آلچاگولو check-mark-3-xxl گلین گئتیرمه check-mark-3-xxl قازاغی check-mark-3-xxl ولاچولا
check-mark-3-xxl اسمه کسمه check-mark-3-xxl گلین هاواسی check-mark-3-xxl قیتقیلدا check-mark-3-xxl خالاباجی
check-mark-3-xxl آستا قاراباغی check-mark-3-xxl گول قیز check-mark-3-xxl قیزیل گول check-mark-3-xxl خان چوبانی
check-mark-3-xxl آواری check-mark-3-xxl گول مایی check-mark-3-xxl قیزلار بولاغی check-mark-3-xxl یاللی
check-mark-3-xxl آی بئری باخ check-mark-3-xxl هیوا گولو check-mark-3-xxl قوچلی check-mark-3-xxl یئرلی
check-mark-3-xxl آذربایجان check-mark-3-xxl ایکی آروادلی check-mark-3-xxl قوفتا check-mark-3-xxl یوز بیر
check-mark-3-xxl بنووشه check-mark-3-xxl ایننابی check-mark-3-xxl رنگی check-mark-3-xxl زوغالی
check-mark-3-xxl بریلیانت check-mark-3-xxl کئچی ممه سی check-mark-3-xxl شاه سونی check-mark-3-xxl هالای
check-mark-3-xxl چال پاپاق check-mark-3-xxl کندیری check-mark-3-xxl شالاخو check-mark-3-xxl شیدیرغی
check-mark-3-xxl جامیش باغا گیردی check-mark-3-xxl کسمه check-mark-3-xxl ساموخ check-mark-3-xxl وغزه لی
check-mark-3-xxl چاتدادی check-mark-3-xxl کور اوغلو check-mark-3-xxl ساری باش check-mark-3-xxl نعلبکی
check-mark-3-xxl جهری بگیم check-mark-3-xxl کور اوغلونون قایتارماسی check-mark-3-xxl شکی check-mark-3-xxl سوزمه
check-mark-3-xxl ساواش check-mark-3-xxl لاله check-mark-3-xxl سمنی check-mark-3-xxl آتلاما
check-mark-3-xxl جیرانی check-mark-3-xxl میرواری check-mark-3-xxl تاراما check-mark-3-xxl چولاغی
check-mark-3-xxl چیت تومان check-mark-3-xxl میرزایی check-mark-3-xxl تره کمه check-mark-3-xxl دربندی
check-mark-3-xxl دارچینی check-mark-3-xxl میصری check-mark-3-xxl توی check-mark-3-xxl آشقابادی
check-mark-3-xxl دارتما یاخام جیریلدی check-mark-3-xxl موجسمه check-mark-3-xxl توراجی check-mark-3-xxl اسقرانی
check-mark-3-xxl دسمالی check-mark-3-xxl نازنازی check-mark-3-xxl اوچ بادام بیر گوز check-mark-3-xxl قارص
check-mark-3-xxl انزلی check-mark-3-xxl پهلوانی check-mark-3-xxl اوزون دره check-mark-3-xxl یوردو – یوردو

 

گفتنی است هر کدام از انواع رقص های آذربایجانی در انواع مراسم طنز ، شادی ، ملی ، نمایش ، عید ، عروسی ، ورود عروس به خانه شوهر ، برداشت محصول ، قربانی ، آیینی ، تاریخی  ، نقل داستان ، مراسم های نظامی و غیره… به صورت جداگانه به کار می رود و رقص زنان و مردان ، آهنگ ، آوا و اشعار هر رقص متفاوت از یک دیگر در هر مراسمی است.

 

برگران فارسی: حسین خیری ، نشر الکترونیک: ائل اوبا

منبع: وزارت فرهنگ جمهوری آذربایجان ،  آذرتگ